معماری نور
- پنجشنبه, ۷ خرداد ۱۳۹۴، ۱۱:۴۹ ق.ظ
یکی از مفاهیم پایه گذاری شده در حوزه نورپردازی و طراحی نورپردازی مفهوم معماری نور است.بر خلاف تصور اکثر مردم که یک معمار ساده یا یک متخصص برق می تواند طراحی نورپردازی یک بنا را به عهده بگیرد ، نورپردازی بنا نیاز به متخصصی به نام معمار نور دارد. معمار نور کسی است که آشنایی کامل با اصول معماری و طراحی نما ، منابع نوری رایج و مناسب برای نورپردازی ، روانشناسی رنگ نور ، مخاطب شناسی و اصول ابتدایی جامعه شناسی ،اصول اولیه انتقال انرژی،خیرگی و اصول رفع خیرگی داشته باشد. معمار نور با استفاده از این ابزارها می تواند برخلاف یک معمار و یا یک طراح نورپردازی دو نمای مناسب و متناسب برای شب و روز نما ارائه دهد که تناسب بین نمای روز و شب ، عدم ایجاد خیرگی در شب ، عدم اعمال نازیبایی در روز ، در برداشتن مفاهیم معماری در روز و شب ، کاهش هزینه های اولیه ، کاهش هزینه های ثانویه ، کاهش مصرف انرژی در نورپردازی ، کاهش نیاز به روشنایی مصنوعی داخلی در طول روز و ...... را در برداشته باشد.لذا می بایست گفت که : معماری نور هنر طراحی نما متناسب با اصول طراحی نورپردازی است.
با تاکید و تعیین حدود مشخصههای معماری در داخل یک خانه، نور پردازی بهترین و مناسبترین وسیله است که با استفاده از آن مشخصهها به نقاط تمرکز در یک اتاق بدل میشوند. در یک خانه امروزی این مشخصه ممکن است پلکان، بافت زمخت یک دیوار و یا شکافهای یک دیوار صاف که میتوان از میان آنها به اتاقهای دیگر نیم نگاهی انداخت و یا اثر نور بر ماده با کیفیت، باشد. در یک خانه سنتی یک ستون یا ساباط (archway)، یک شومینه و یا یک پلکان میتوانند در نقش یک مشخصهٔ اصلی عمل کنند. هر یک از این اجزا بایستی به شکل منفرد مورد بررسی دقیق قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که هر یک به منظور دستیابی به بهترین نمود بصری مورد نور پردازی قرار خواهند گرفت.
در یک خانه امروزی برای برجسته کردن یک مادهٔ پرارزش به وسیلهٔ افهٔ دیوار شوی، راه حل نورپردازی میتواند ایجاد شکاف در محور تلاقی دیوار و سقف و همراه با منبع نوری پیوسته مانند کاتد سرد یا زنون باشد، و یا حتی نور فلوروسنت همپوشان و یا یک منبع ال. ای. دی. رشتهای. در این روش همواره بیشترین تاکید بر بالای دیوار قرار میگیرد، اما در عین حال این امتیاز را دارد که منبع نور پنهان میماند. اگر گسترهٔ بزرگتری از نور که تا پایین دیوار را در بر گیرد، مورد نیاز باشد، بایستی منبع نور از دیوار فاصله گرفته و یک نور پایین تاب توکار و جهت دار یا نور دیوارشوی نصب شده در کف راه حل مساله خواهد بود. زیرکانه ترین گزینه نور پایین تابی جهت دار و کم ولتاژ است که به منظور جلوگیری از تولید نوری زننده، توکار نصب شده و با لنز مات پخشیدگی نور آن کاهش یافته است. شکل دیگری از تاکید بر یک دیوار بافت دار، قرار دادن مجموعهای از نورهای بالاتاب نزدیک به دیوار است، طوری که نور را بر سطح دیوار بخراشند.
در مورد پلهها نورهای پایین تاب توکار نصب شده بر شیب بالای پله هیچگاه گزینهٔ ایدهآلی نیست، چرا که نور همواره به جهت نامناسبی زاویه یافته و چشم را خیره میکند. یک نور کف شوی کم قدرت که بر تمامی کف پلهها، یا به صورت یک پله در میان بکار میرود با توجه به مدل و قدرت آن میتواند به عنوان راه حل مناسبتر مورد توجه قرار گیرد. این عملی ترین روش است، مخصوصا در پلکانهای باریکی که اعمال روشهای دیگر نورپردازی در آنها مساله ساز است. اگر پلکان شیشه ای باشد، قرار دادن نورهای بالاتاب در زیر پلکان، افههای نوری جالبی را پدید میآورد و پلکان را به شکل مجسمهای درون این فضا تعریف میکند و درخشش موثری از نور را بر هر کف پله به وجود میآورد.